Het was koud en ik kreeg mijn vinger maar niet goed op het schermpje van mijn telefoon om de foto af te drukken. De precisie van de vingermotoriek had danig te duchten van de kou. Ik zat nogal ongemakkelijk op mijn hurken tot er zich ineens iets vlak bij mijn rechter schouder bevond. Een massa, zeer nabij. Hoewel mijn zijwaartse blik het niet kon waarnemen was er overduidelijk een notie van warmte. Een fractie van een seconde later ook een zacht hijgen. In een reflex bewoog mijn gezicht naar rechts.

Een oude vrouw hing met haar volle gewicht aan een rollator met ingeknepen handrem naar mij toegebogen. Ze had zich zo gemanouvreerd om te kunnen zien wat ik op mijn schermpje had. Ik keek haar op 15 cm in de ogen en zei: ''O hallo. Het is maar een balletje''. De acute dreiging viel mee, geen gapende hondenbek, klaar om een hap uit mijn gezicht te nemen, maar toch een tinteling langs mijn ruggegraat. ''Ja, weet ik'', zei de vrouw, ''ik ken hem, die verdomde bal, hij ligt hier al dagen en ik vroeg me eigenlijk af waarom. Nu weet ik het''. Ik zei: ''hij is anders niet van mij hoor, ik kwam hem net als u zo maar tegen, ik laat hem hier ook liggen als ik weer weg loop''. ''O, uh, het is niet om het een of ander hoor, maar zou u mij het balletje dan willen geven als u klaar bent?'', zei de vrouw, ''u moest eens weten wat ik al niet heb geprobeerd om het te pakken. Ik kon er steeds net niet bij, en eigenlijk ligt hij nu hier door mij, want hij rolde steeds door als ik hem net met mijn vinger aanraakte. Hij lag eerst daar''. Ze wees een heel eind achter ons.

''Ik ben zelfs nog terug geweest naar huis om te vragen of iemand een stok had met zo'n bek eraan, weet u wel, zodat je iets kan oppakken op afstand. Meneer Baars heeft er één, zo'n afstandsstok, die mocht ik mee, ik was als een kind zo blij, maar ik moest wel beloven dat ik hem weer terugbracht, want hij had hem nodig met sokken aantrekken, moet u zich voorstellen hoe dat is als je oud bent, maar goed, ik dus weer terug naar hier en maar proberen. Die klierige bal viel steeds weer uit de grijpbek en stuiterde dan weer wat verder. Nijdig werd ik ervan. Ik ben een tijdje blijven wachten om iemand te vragen hem voor me op te pakken, maar niemand wilde helpen. Gelooft ú dat? Misschien waren ze bang voor een vrouw met een rollator en een pakstok? Ik bedoel, het zal er vast grimmig hebben uitgezien. Mijn geduld werd aardig op de proef gesteld, dus mijn gezicht zal boekdelen hebben gesproken. Maar toch, waar gaat het heen met deze wereld, he meneer, als niemand even blijft stilstaan als een oude vrouw daar om vraagt? Het is wat!''

''En nu zag ik u, ik had net de thee op, dus hup mijn jas aan en naar buiten. Gelukkig bleef u nog even, anders had ik het niet gehaald met mijn snelheid. Maar,'' zei de vrouw nu redelijk ernstig, ''wilt u nu dan het balletje pakken?!'' Ze zei het op de akelig directieve toon van een conrectrice die graag wil dat je je spiekbriefje overhandigt op straffe van schoolschorsing. Dit moet iemand zijn geweest met een leidinggevende rol in haar werkzame leven, dacht ik. Ik zei: ''ja, dat wil ik wel, maar niet eerder dan dat u voor mij een koprol heeft gemaakt hier op straat''. ''Een koprol? Meneer, waar ziet u me voor aan, ik ben slecht ter been, kan niet eens een balletje oprapen, dat kunt u niet menen!'' ''Ik meen altijd wat ik zeg'', zei ik, en ik richtte me weer quasi op het maken van de foto, terwijl ik met mijn rechteroog de vrouw observeerde. Inwendig genoot ik van de brutaliteit die ik mezelf had gepermitteerd.

Ze stond er volledig uit het veld geslagen bij en keek van haar metalen metgezel met zijn twee handvaten naar mij en naar het balletje. Plotseling maakte ze aanstalten om rechtsomkeerd te gaan, zonder iets te zeggen. Ze gaf een resolute ruk aan de rollator, maakte met haar oude vrouwen schoenen zowaar een bejaardenpirouette en bleef met haar rug naar me toe staan. Ineens begon ze heel hard te bulderen. Haar handen beefden aan haar rollator. Het ding beefde mee. Een door astmatische bronchitus aangejaagd signaal vulde de straat, haar hoofd schokbeefde in de repetitie van het geluid en net toen ik bedacht haar te helpen, schuivelde ze andersom en stond in gebogen houding naar me toe met wijd open lachende mond, ''ha ha ha ha, u maakt een grapje met me!'' Gelukkig, dit raspende geluid was een lach! ''Ja mevrouw, dat heeft u goed'', lachte ik met haar mee.

De foto was inmiddels gelukt, dus ik pakte de bal. ''Kijk hier is het balletjen! Mooi rood issie he?'', en ik gaf haar het ding. Ze keek me met een enorme dankbare blik aan en zei: ''dat zal ik niet licht vergeten meneer, zo'n lachend balletje!'' ''Nee, ik ook niet, zei ik, ''en dat is mooi, vind u niet?'' Ik wilde haar een hand geven, maar ze had het balletje in de ene hand en met de andere hield ze zich aan de rollator vast. Even keek ze om zich heen, alsof ze er over dacht het ding gewoon weer weg te gooien om mij een hand te geven, maar haar gezicht verraadde een plotselinge ingeving. ''Meneer, wilt u het balletje even vasthouden?'' Ze gaf het weer aan mij en terstond stak ze haar arm uit als een degen in mijn richting. Ik pakte haar hand, die droog en glad aanvoelde. Met een soepele soort goochelaarsbeweging trok ze de hand los uit mijn vingers en hield hem nu demonstratief op, wijd en open. Precies in het midden legde ik het balletje. ''Is die foto nou gelukt?'', vroeg de vrouw. ''Ja, ik denk het'', zei ik. ''Kijk dan even voor de zekerheid, anders leg ik hem terug'', zei ze. Ik pakte mijn smartphone en liet de foto zien. ''Ik vind hem goed'', zei ik. ''Nou meneer, dan wens ik u nog een fijne dag'', en ze draaide om en schuivelde met de rollator de straat uit.